باشگاه پيروزي بار ديگر روي موج خصوصيسازي، با قدرت ميراند تا شايد بعد از سالها حيات، به صاحبان اصلياش واگذار شود. با آنكه در گذشته و حال، همواره افراد زيادي مدعي بودهاند كه صاحب بخشي از پرسپوليس هستند اما تمام اين افراد ميگويند صاحب اصلي اين باشگاه ريشهدار، «مردم» هستند. بخش زيادي از طرفدارن فوتبال در ايران، پرسپوليسي خوانده ميشوند و آخرين ادعاها حكايت از اين دارد كه در داخل ايران 35 ميليون نفر، طرفدار اين تيم هستند. از اولين روز حيات اين باشگاه، بارها بحث واگذاري سهام پرسپوليس به مردم، مطرح شد اما تا به امروز هنوز اين اتفاق رخ نداده است.
به نوشته اعتماد، در سال 72، سهامدار اصلي باشگاه پرسپوليس، اسماعيل وفايي، طرح واگذاري را به صورت جدي در سازمان تربيت بدني مطرح كرد اما اين موضوع هيچگاه با استقبال دولت و حسن غفوريفرد، رئيس وقت سازمان تربيت بدني مواجه نشد.
در سالهاي بعد از آن، بارها و بارها اين طرح به پيشنهاد گذاشته شد، اما هيچگاه به مرحله اجرايي خود نرسيد. با دستور مقام معظم رهبري مبني بر اجراي اصل 44 قانون اساسي، موج خصوصيسازي در دولت نهم جان تازهاي گرفت تا اين موج به خيابان سئول، پشت در ساختمان پرزرق و برق پيروزي هم برسد. در هفته گذشته، به فاصله يك ماه پس از آنكه خصوصيسازي مانند توپ بلندي به زمين باشگاهها ارسال شد، سازمان تربيت بدني اعلام كرد سهام باشگاههايي چون پيروزي و استقلال به مردم واگذار خواهد شد.
مهندس عليآبادي، شخص اول سازمان در گفتگو با صدا و سيما، اين قول را داد تا براي اولين و آخرين بار، اين اتفاق غيرممكن رخ دهد… با اين همه، هنوز كارشناسان بورس معتقدند به هيچوجه زمينه خصوصيسازي وجود ندارد و تنها راه موجود به مزايده گذاشتن باشگاههاست. اين راهحل برداشتن اولين گام درجهت خصوصيسازي است، اما ظاهرا باشگاهي چون پيروزي، نياز به راهحلهاي بيشتري دارد…
***
تاريخ ميگويد پرسپوليس در جاده قديم شميرانات بنيانگذاري شد؛ خيابان شريعتي فعلي. اين اتفاق در سال 1342 و به دست علي عبده رخ داد. اين باشگاه امروز نام مدعيان زيادي را بر سر راه خود ميبيند. همه چيز از 18 ارديبهشت سال 1370 آغاز شد، وقتي توسط اسماعيل وفايي با 5/5 درصد سهام، سازمان تربيت بدني با 49درصد سهام و حسين منتظر موعود با 5/50 درصد سهام تأسيس شد و به ثبت رسيد. دقيقا 2 سال و 5 ماه و 2 روز بعد، سازمان تربيت بدني در نامهاي با امضاي حسن غفوريفرد اعلام كرد تمايلي به ادامه فعاليت در شركت پرسپوليس ندارد و سهام خود را به طور كامل به شركاي ديگر واگذار خواهد كرد.
در تاريخ 20/6/76 اين سازمان بيآنكه بر سر ميز مذاكره بنشيند، كل سهام خود را به اسماعيل وفايي واگذار كرد و از شركت پرسپوليس خارج شد. در همان تاريخ وفايي سهم خود را به 49درصد كاهش داد و آن را نزد امير عابديني مديرعامل سابق پيروزي به امانت گذاشت. منتظر موعود هم 5/0درصد سهم خود را به بهروز محمودي واگذار كرد. در تاريخ 17/7/87 ، عابديني سهم امانتي را در ازاي دريافت وجه به وفايي بازگرداند و از پرسپوليس خداحافظي كرد. به اين ترتيب او دوباره صاحب تمام سهام پرسپوليس شد؛ با اين تفاوت كه ديگر تيم فوتبالي وجود نداشت و با ثبت شركت پيروزي در سال 1370، سازمان رسما صاحب اين تيم شد.
حالا بعد از گذشت چند سال، اين پرونده از لابهلاي پوشههاي خاكخورده بيرون آمده است و روي ميزهاي تصميمگيرنده فوتبال، چرخ ميخورد. با اعلام طرح واگذاري پيروزي، شركت پرسپوليس، فعاليتهاي زيرپوستي خود را براي بازگرداندن تيم فوتبالش از سر گرفت و با مراجعه به رئيسجمهور، اولين سنگ را در تاريكي رها كرد.
روساي اين شركت معتقدند در زمان قطع همكاري سازمان با اين شركت و ثبت شركتي جديد به نام پيروزي، قانون زير پا گذاشته شد. به گونهاي كه اسماعيل وفايي، رئيس شركت پرسپوليس ميگويد: «از طرفي كه سهم بيشتري داشت، نظري خواسته نشد. در حالي كه قانون ميگويد هر كه سهام بيشتري دارد، تصميم آخر را ميگيرد.»
***
شركت پرسپوليس حالا ادعا ميكند تيم فوتبال اين شركت بايد به صاحبان اصلياش كه آنها هستند بازگردد. اين شركت حتي چارت سازماني خود را مشخص كرده و مجمع عمومي خود را برگزار ميكند. طبق اين چيدمان، شركت غذاسازان زندگي به نمايندگي حميد موحدي و شركت تجارت بينالمللي وفاكيش به نمايندگي مصطفي جوادي شجوني به مدت 2 سال تحت عنوان اعضاي هيات مديره پرسپوليس فعاليت خواهند كرد. اسماعيل وفايي رئيس هياتمديره و مديرعامل لقب گرفته و حميد موحدي هم به عنوان نايبرئيس هياتمديره فعاليت خواهد كرد. همچنين محرم هاديسرابي به سمت بازرس اصلي و كمال ميرمحمدي به سمت بازرس عليالبدل براي مدت يك سال انتخاب شدند.
شركت پرسپوليس حالا دورخيز بلندي براي بازپس گرفتن تيم «فوتبال پيروزي» كرده و حتي سايت خود را با نشاني اينترنتي PERSPOLIS-FC.COM راهاندازي كرده است. به صورتي كه وفايي ميگويد: «خيلي زود در سايتهاي جستجوگر هر كس نام پرسپوليس را بزند، اولين يافته، سايت ما خواهد بود.»
گذري كوتاه به اين سايت نشان ميدهد شركت پرسپوليس، خود را صاحب اصلي اين تيم ميداند، به گونهاي كه در بيانيه رسميآن نوشته شده: «شركت فرهنگي - ورزشي پرسپوليس كه براي نخستين بار در سال 1370 به عنوان امانتدار مردم، مالك اصلي امتياز باشگاه پرسپوليس لقب گرفته و پس از آن به واسطه رخدادهايي ناميمون، پيوند ظاهري خود را با بدنه اصلي باشگاه ورزشي پرسپوليس از دست داد، د صدد است تا در نخستين فرصت با واگذاري سهام به همه هواداران در سراسر ايران اسلامي، اين باشگاه مردمي را به تكتك ايرانياني كه با نام پرسپوليس هويت تاريخي خود را بر دوش ميكشند، بازگرداند.» و در بخش ديگري از اين بيانيه آمده، هر چند نام پيروزي هم برازنده ايرانيان است اما پرسپوليس هميشه پرسپوليس است! وفايي با همان جديتي كه در بيانيه مشاهد ميشود، ميگويد: «چون نبايد اسم باشگاه را عوض ميكردند. اين موضوع به هيچ وجه قابل درك نيست.»
***
ابتدا، اين شايعه مطرح شد كه بعد از واگذاري پيروزي، باشگاهي جديد با نام پرسپوليس، وارد ليگ برتر خواهد شد. اين شايعات نام هدايتي را پر رنگ ميكردند، به صورتي كه گفته ميشد پشت اين پرده بزرگ، او به تنهايي ايستاده. هفته گذشته، يكي از نزديكان پرسپوليس فاش كرد، اسم پرسپوليس به نام او ثبت شده و بعد از ورود پيروزي به آرزوي ديرين خصوصيسازي، حيات باشگاهي به نام پرسپوليس آغاز خواهد شد. اما اين مساله خيلي زود در قامت شايعه باقي ماند و به واقعيت نرسيد.
چون هدايتي هرگز شركتي به نام پرسپوليس در اختيار نداشت و شايعه نزديكي مشاركت او و اسماعيل وفايي، به همين شكل، تكذيب شد. تمام اين اتفاقات زماني رخ داد كه وفايي، بعد از سالها دوري از رسانهها بار ديگر لب به سخن گشود. او بعد از نزديك به 16 سال، از پروندهاي حرف ميزند كه در اين مدت فقط داشت خاك ميخورد. او مدعي است آمده تا حقش را بگيرد؛ آنگونه كه خود ادعا ميكند. سازمان بايد پاسخگو باشد.
پرسپوليس در سال 1342 و به دست علي عبده بنيانگذاري شد. اين باشگاه امروز نام مدعيان زيادي را بر سر راه خود ميبيند
وفايي به جامجم ميگويد: «اگر الان دوباره ميخواهيم وارد شويم به اين خاطر است كه پرسپوليس را به صاحبان اصلي اش كه مردم هستند واگذار كنيم. ما 18 سال پيش به سازمان پيشنهاد كرديم80 درصد از سهام اين باشگاه را به مردم بدهيم و 20 درصد باقي براي ما و سازمان تربيت بدني بماند. ولي آنها اين پيشنهاد را نپذيرفتند. اگر در آن سال اين اتفاق ميافتاد، شايد ديگر الان پيروزي به چنين سرنوشتي دچار نميشد و اينقدر مشكل نداشت.» تغيير نام پرسپوليس به پيروزي، همان اقداميبود كه از سال 72 كينه را در دل سران شركت پرسپوليس نگه داشت تا امروز وفايي بگويد: «سازمان تربيت بدني در اين زمينه بايد جوابگو باشد.»
او توضيح ميدهد: «اصلا دليل نداشت نام را تغيير دهند. مگر چه اشكالي داشت نام تيم پرسپوليس باقي بماند. مگر نه اينكه 90 درصد طرفداران الان تيم را به همين اسم ميشناسند؟ من يادم ميآيد يكبار اسم تيم را به آزادي تغيير داديم. باور كنيد يك روز هم طول نكشيد كه پشيمان شديم. چون هيچكس در تمرين حاضر نشد. من فكر ميكنم دليلي نداشت سازمان در سال 72 آن كار را ميكرد. در واقع اين حركت آنها غير قانوني بود.»
واگذاري پيروزي به مردم آن هم با مالكيت سازمان تربيت بدني، تمام نقشههاي از پيش كشيده شده شركت پرسپوليس را روي ميز آورد تا آنها در آستانه اين تحول بزرگ در پيروزي، بعد از 17 سال وارد گود شوند.
وفايي هنوز با ابهامات آن سالها كنار نيامده، بخصوص وقتي ناگهان به آنها اعلام كردند سازمان تمايلي به ادامه كار با شركت ندارد و تيم فوتبال را زير پوشش پيروزي اداره خواهد كرد. مديرعامل شركت پرسپوليس توضيح ميدهد: «در آن موقع 59 درصد سهام پرسپوليس در اختيار من بود و 41 درصد در اختيار سازمان. طبق قانون كسي كه سهم بيشتري دارد در تصميمگيري بسيار موثر خواهد بود. ولي آنها از من هيچ نظري نخواستند و بعد از واگذاري سهام كامل، تيم فوتبال پرسپوليس را هم از ما گرفتند. در حالي كه ما رئيس قانوني اين تيم هستيم و بايد آن را به ما برگردانند. مدارك هم حقانيت ما را ثابت ميكند.»
وفايي درباره اين سكوت طولاني اما پاسخ روشني ندارد: «بعد از اين بدسليقگيها با توجه به شرايط و به هر دليلي تصميم بر اين شد كه حرفي زده نشود. ما سكوت كرديم. ولي حالا ديگر سكوت لازم نيست.» پيروزي امروز با بدهيهاي سنگيني مواجه است و به گفته مديرعامل شركت پرسپوليس، اين بدهيها مجزا از تيم فوتبال است. پس در راه خصوصيسازي، واگذاري تيم فوتبال از پيروزي به پرسپوليس، به اين باشگاه كمك خواهد كرد كه وارد دنياي خصوصيسازي شود. چون پرسپوليس بدهي ندارد و تراز مالي شفافي خواهد داشت. اين شركت عزم خود را براي دستيابي به اين هدف جزم كرده و حتي قصد دارد در 5 سال آينده، ورزشگاهي با ظرفيت 70 هزار نفر تاسيس كند. در چشمانداز آينده اين شركت راهاندازي آكادمي ورزش منطقهاي در سطح كشور آمده است.
وفايي ميگويد: «اين فقط در بعد مسائل فني خواهد بود. ما در بعد باشگاهداري هم برنامههاي زيادي داريم. تمام برنامههاي خود را به اطلاع رئيس جمهور رساندهايم. خيلي اميدوار هستيم تيم را به ما بازگردانند چون براي ماست نه سازمان تربيت بدني. در اينصورت حتي بانك پرسپوليس را راه مياندازيم. كلي برنامه بازرگاني و اقتصادي داريم كه به مسوولان سازمان تربيت بدني هم گفتهايم. خيلي اميدواريم تيم را بگيريم و زود آن را به مردم واگذار كنيم. مردم 17،18 سال به حق خود نرسيده اند و حالا بايد بيايند و حق خود را بگيرند.»
او معتقد است با اين اتفاق، پيروزي به ثباتي كه سالها آن را جستجو ميكند خواهد رسيد. وفايي معتقد است اين ثبات در حال حاضر وجود ندارد: «الان هر روز يك نفر مدعي اين است كه در پرسپوليس سهام دارد و بخشش از تيم مال اوست. يك روز انصاريفرد ميگويد، يك روز محلوجي و يك روز عابديني… خود عابديني در اين باره ميگويد: «بله، من هنوز در پيروزي سهم دارم و تنها سهامم را زماني ميبخشم كه تيم فقط به مردم واگذار شود.» وفايي با توجه به تمام اين مسائل، توضيح ميدهد: «خوشبختانه سال گذشته معاون فرهنگي سازمان تربيت بدني اعلام كرد ديگر به پيروزي نگويند پرسپوليس چون همه فكر ميكردند سهام شركت ما هم چند مدعي دارد. ما هميشه از اين بابت معترض بوديم كه بايد اين تفكيك اسم صورت گيرد. اما به هيچ وجه دنبال تنش نبوديم. در واقع همين تفكيك اسمها بود كه باعث شد تا صحنه براي بازگشت ما آماده شود.»
وفايي ميگويد، آنها به هيچ وجه دنبال تيمداري نيستند و تنها براي كارهايي بنيادي از روزنههاي مختلف وارد شدهاند. او مدعي است، دولت در اين زمينه به هيچ وجه جانبداري سازمان را نخواهد كرد. در ضمن ما در خواست غير معقولي نداريم. تيم فوتبال پيروزي حق قانوني ماست و بايد هر طور شده به ما برگردانده شود.» روساي شركت پرسپوليس معتقد هستند اگر كار به دادگاه كشيده شود، آنها برنده اين بازي خواهند شد، چون وفايي توضيح ميدهد: «مدرك هست كه شركت ما قبل از پيروزي ثبت شده. اسناد مالكيت شركت هم وجود دارد و نشان ميدهد تيم بايد در اختيار ما باشد. خيلي راحت ميتوانيم شكايت كنيم كه چرا آنها عليرغم داشتن سهم كمتر، بدون توجه به نظرات ما تصميم گرفتند تيم را به شركت پيروزي بدهند.
***
حالا معماي پرسپوليس معمايي فراتر از واگذاري و جابهجاييهاي مديريتي است. همانگونه كه بحث خصوصيسازي اين باشگاه، موضوعي فراتر از تصميمات لحظهاي است. اين باشگاه مدعي تازهاي دارد. سازمان حالا درباره پيروزي با معماي ديگري روبروست. معمايي به نام پرسپوليس… .